Είναι πήλινη και χρονολογείται πριν από 3.490 χρόνια. Είναι η αρχαιότερη πινακίδα Γραµµικής Β’ που έχει βρεθεί στην 
Ευρώπη και εντοπίστηκε µέσα σε προϊστορικά µπάζα και σκουπίδια στην Ικλαινα της Μεσσηνίας – 14 χλµ. βορειοανατολικά από την Πύλο, περιοχή στην οποία είχε την έδρα του ο οµηρικός βασιλιάς Νέστορας. Και παρά το γεγονός ότι οι διαστάσεις δεν ξεπερνούν τα 2,5x4 εκ., ανατρέπει την Ιστορία: αποδεικνύει πως η Γραµµική Β’ ήταν σε χρήση τουλάχιστον 100 χρόνια παλαιότερα από όσο πιστεύαµε έως σήµερα. Και πως η γραφή και η διατήρηση αρχείων δεν ήταν προνόµιο µόνο των µεγάλων διοικητικών κέντρων αλλά και των περιφερειακών. «Ηταν η µεγαλύτερη έκπληξη όταν µέσα σε έναν αποθέτη, πλάι στον κεντρικό υπόνοµο του προϊστορικού οικισµού της Ικλαινας, µέσα στο καµένο χώµα βρήκαµε την πινακίδα, η οποία µάλιστα είναι οπισθογραφική. Φέρει δηλαδή επιγραφές και στις δύο πλευρές, γεγονός που δεν είναι συνηθισµένο στα µυκηναϊκά αρχεία», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήµιο του Μιζούρι Μιχάλης Κοσµόπουλος, που ανασκάπτει τον χώρο από το 1998, υπό την Αρχαιολογική Εταιρεία, σε µια έρευνα κόστους 2,1 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει καλυφθεί εξ ολοκλήρου από αµερικανικά και καναδικά κεφάλαια. Στη µια της όψη η πινακίδα αναφέρεται στην παρασκευή και πιθανώς συναρµολόγηση αντικειµένων, ενώ στη δεύτερη όψη της έχει καταγεγραµµένο κατάλογο ανδρών. Και χρονολογείται περί το 1480/70 - 1390/70 π.Χ., όταν µέχρι σήµερα η παλαιότερη πινακίδα Γραµµικής Β’ χρονολογούνταν από το 1390/70 - 1330/15 π.Χ. από τις Μυκήνες. «∆εν θα έπρεπε να βρίσκεται εδώ η συγκεκριµένη πινακίδα βάσει των όσων γνωρίζαµε έως σήµερα», επισηµαίνει ο κ. Κοσµόπουλος. «Εάν η τελική µελέτη επιβεβαιώσει τη χρονολόγησή της, σηµαίνει ότι η Ικλαινα ήταν ένα κρατίδιο πολύ πιο ανεπτυγµένο από ό,τι γνωρίζαµε µέχρι σήµερα. Ακόµη όµως κι αν αποδειχθεί µεταγενέστερη – στην εποχή δηλαδή που η Ικλαινα είχε καταληφθεί από την Πύλο – και πάλι αλλάζει ριζικά τη γνώση µας για τη µυκηναϊκή Ελλάδα, διότι η ύπαρξή της φανερώνει ότι γραπτά αρχεία διατηρούνταν όχι µόνο στην κεντρική πρωτεύουσα αλλά και στις πρωτεύουσες νοµών». Στο ερώτηµα πώς βρέθηκε η πινακίδα στα σκουπίδια του οικισµού – που διέθετε κυκλώπειο άνδηρο, µεγάλο κτιριακό συγκρότηµα µε αυλή, µνηµειώδη αρχιτεκτονική, ισοδοµικά κτίρια µε αυλή και πλούσια διακόσµηση µε τοιχογραφίες –, ο κ. Κοσµόπουλος εκτιµά πως «πιθανόν πετάχτηκε πριν από την κατασκευή των υπονόµων και διατηρήθηκε χάρη στη φωτιά που έκαψε τον αποθέτη. ∆εν είµαι σε θέση ακόµα να σας απαντήσω από πού ήρθε, αλλά πιστεύω ότι όπου υπάρχει µία υπάρχουν και άλλες και είναι θέµα χρόνου να βρούµε το δωµάτιο µε το αρχείο».
Ευρώπη και εντοπίστηκε µέσα σε προϊστορικά µπάζα και σκουπίδια στην Ικλαινα της Μεσσηνίας – 14 χλµ. βορειοανατολικά από την Πύλο, περιοχή στην οποία είχε την έδρα του ο οµηρικός βασιλιάς Νέστορας. Και παρά το γεγονός ότι οι διαστάσεις δεν ξεπερνούν τα 2,5x4 εκ., ανατρέπει την Ιστορία: αποδεικνύει πως η Γραµµική Β’ ήταν σε χρήση τουλάχιστον 100 χρόνια παλαιότερα από όσο πιστεύαµε έως σήµερα. Και πως η γραφή και η διατήρηση αρχείων δεν ήταν προνόµιο µόνο των µεγάλων διοικητικών κέντρων αλλά και των περιφερειακών. «Ηταν η µεγαλύτερη έκπληξη όταν µέσα σε έναν αποθέτη, πλάι στον κεντρικό υπόνοµο του προϊστορικού οικισµού της Ικλαινας, µέσα στο καµένο χώµα βρήκαµε την πινακίδα, η οποία µάλιστα είναι οπισθογραφική. Φέρει δηλαδή επιγραφές και στις δύο πλευρές, γεγονός που δεν είναι συνηθισµένο στα µυκηναϊκά αρχεία», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήµιο του Μιζούρι Μιχάλης Κοσµόπουλος, που ανασκάπτει τον χώρο από το 1998, υπό την Αρχαιολογική Εταιρεία, σε µια έρευνα κόστους 2,1 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει καλυφθεί εξ ολοκλήρου από αµερικανικά και καναδικά κεφάλαια. Στη µια της όψη η πινακίδα αναφέρεται στην παρασκευή και πιθανώς συναρµολόγηση αντικειµένων, ενώ στη δεύτερη όψη της έχει καταγεγραµµένο κατάλογο ανδρών. Και χρονολογείται περί το 1480/70 - 1390/70 π.Χ., όταν µέχρι σήµερα η παλαιότερη πινακίδα Γραµµικής Β’ χρονολογούνταν από το 1390/70 - 1330/15 π.Χ. από τις Μυκήνες. «∆εν θα έπρεπε να βρίσκεται εδώ η συγκεκριµένη πινακίδα βάσει των όσων γνωρίζαµε έως σήµερα», επισηµαίνει ο κ. Κοσµόπουλος. «Εάν η τελική µελέτη επιβεβαιώσει τη χρονολόγησή της, σηµαίνει ότι η Ικλαινα ήταν ένα κρατίδιο πολύ πιο ανεπτυγµένο από ό,τι γνωρίζαµε µέχρι σήµερα. Ακόµη όµως κι αν αποδειχθεί µεταγενέστερη – στην εποχή δηλαδή που η Ικλαινα είχε καταληφθεί από την Πύλο – και πάλι αλλάζει ριζικά τη γνώση µας για τη µυκηναϊκή Ελλάδα, διότι η ύπαρξή της φανερώνει ότι γραπτά αρχεία διατηρούνταν όχι µόνο στην κεντρική πρωτεύουσα αλλά και στις πρωτεύουσες νοµών». Στο ερώτηµα πώς βρέθηκε η πινακίδα στα σκουπίδια του οικισµού – που διέθετε κυκλώπειο άνδηρο, µεγάλο κτιριακό συγκρότηµα µε αυλή, µνηµειώδη αρχιτεκτονική, ισοδοµικά κτίρια µε αυλή και πλούσια διακόσµηση µε τοιχογραφίες –, ο κ. Κοσµόπουλος εκτιµά πως «πιθανόν πετάχτηκε πριν από την κατασκευή των υπονόµων και διατηρήθηκε χάρη στη φωτιά που έκαψε τον αποθέτη. ∆εν είµαι σε θέση ακόµα να σας απαντήσω από πού ήρθε, αλλά πιστεύω ότι όπου υπάρχει µία υπάρχουν και άλλες και είναι θέµα χρόνου να βρούµε το δωµάτιο µε το αρχείο». 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου